10 Chức năng chính của não bộ
Não bộ của mỗi người đều có khoảng 100 tỷ tế bào nơ-ron thần kinh được phân bố chính ở 3 vùng Tiểu não, Trung não và Đại não. Các bạn có thắc mắc là:
Nếu số lượng nơ-ron của chúng ta bằng nhau thì tại sao lại có những người tiếp thu và xử lý vấn đề nhạy bén hơn những người khác?
Sở dĩ như vậy là do số lượng nơ ron thần kinh ở các vùng chức năng trong não của mỗi người khác nhau. Vùng nào tập trung nhiều nơ ron thần kinh thì khả năng xử lý và hoạt động của chúng ta ở vùng chức năng đó sẽ tốt hơn.
Liên kết nơ-ron thần kinh: Bí ẩn của trí thông minh
Cơ chế hoạt động của não bộ nằm ở sự hình thành liên kết giữa các nơ-ron thần kinh để lưu trữ và xử lý thông tin.
Nơ ron thần kinh là gì?
- Là tế bào dài nhất trong cơ thể người.
- Là tế bào duy nhất không có khả năng phân chia để hình thành một tế bào mới.
- Nhanh chóng bị thoái hóa và tê liệt dần nếu không được sử dụng.
- 1 nơ ron thần kinh có thể liên kết tới hơn 40.000 nơ ron thần kinh khác.
Khu vực não nào càng có nhiều liên kết nơ-ron thần kinh thì chúng ta càng nhạy bén hơn ở đó.
Ví dụ bạn không giỏi trong việc vẽ tranh nhưng các công việc liên quan đến toán học, xử lý số liệu, lập luận vấn đề lại rất nhạy bén có nghĩa là khi vực liên quan đến logic của bạn đang có rất nhiều liên kết nơ-ron còn ngược lại ở vùng não liên quan đến tưởng tượng và thị giác lại không có nhiều liên kết nơ-ron thần kinh bằng.
Vậy: Liệu những vùng chức năng não bộ yếu đó có thể được cải thiện hay không?
Câu trả lời là hoàn toàn có thể nếu như chúng ta cho khu vực đó hoạt động để tạo thêm nhiều liên kết nơ-ron thần kinh. Cũng giống như việc luyện tập cơ bắp, não bộ sẽ yếu đi nếu không được luyện tập và cứ thế các liên kết nơ-ron thần kinh cũng sẽ mất dần theo thời gian.
Sự thông minh không phải là một thước đo cố định mà được tăng cường nếu có sự kích thích não hợp lý thông qua sự học tập và rèn luyện.
Khám phá sự đặc biệt của Đại não (Vỏ não)
Đại não chiếm 85% khối lượng bộ não, xử lý các hoạt động tư duy cấp cao. Bao gồm 2 bán cầu:
- Não trái xử lý các thông tin liên quan đến xử lý ngôn ngữ, tư duy trừu tượng, viết, tính toán, sắp xếp, phân loại, ghi nhớ từ ngữ và tri giác thời gian, các thông tin mang tính thực tế cao.
- Bán cầu não phải có vai trò xử lý hình tượng tổng thể, khái niệm không gian, phân biệt hình vẽ, khả năng cảm thụ âm nhạc, hình thành các ý tưởng, sự sáng tạo và bay bổng.
Mặc dù hai bán cầu não có chức năng riêng nhưng luôn luôn có sự hỗ trợ nhau trong quá trình hoạt động. Sự tương tác hỗ trợ nhau này xuất phát từ sự tác biệt chức năng của những thùy não khác nhau. Các vùng chức năng của đại não được chia thành 5 vùng não đang đảm nhiệm 5 chức năng riêng biệt.
Đại não bao gồm = Thùy trước trán + Thùy trán + Thùy đỉnh + Thùy chẩm + Thùy thái dương
Mỗi thùy não hoạt động song song trên cả hai bán cầu riêng biệt nhưng lại có sự hỗ trợ qua lại với nhau. 5 thùy chức năng ở cả hai bán cầu tạo nên 10 vùng chức năng như sau:
Não bộ con người đều có đầy đủ 10 chức năng này và hàng ngày chúng ta vẫn sử dụng chúng để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống. Tuy nhiên độ mạnh yếu của từng vùng chức năng này phụ thuộc vào số lượng liên kết nơ ron thần kinh đã được hình thành.
Số lượng nơ-ron thần kinh không nói lên được hiệu quả hoạt động của mỗi chức năng nhưng sẽ giúp chúng ta biết được khả năng liên kết của các nơ-ron. Bằng việc đo lường số lượng và sự phân bổ nơ-ron ở các vùng chức năng, chúng ta sẽ biết được điểm mạnh điểm yếu của mình và xây dựng chiến lược hạn chế điểm yếu và tận dụng các điểm mạnh của mình một cách tốt nhất.
Trong các phần sau chúng ta sẽ đi kĩ hơn từng chức năng một các bạn nhé!
(Lưu ý: để biết được chỉ số của 10 chức năng não bộ chỉ có một cách duy nhất là làm một bài phân tích hoàn chỉnh.)